სამოდელო გაკვეთილი

2017 წლის 26 დეკემბერი
X¹ კლასი - სამოდელო გაკვეთილი (პრობლემაზე ორიენტირებული)
მასწავლებელი - ქეთევან ილურიძე
თემა - პიროვნული თავისუფლების საკითხი ჰაგიოგრაფიულ გმირთა მხატვრულ სახეებში

***

შენ ალგეთის ლეკვი ხარ!

შენ ჩემი ქვეყნის მომავალი ხარ!

შენ ხვალინდელი დღის გათენება ხარ!

თვალებში შემომხედე და მომისმინე! ცხოვრება შენია, სიცოცხლე ლამაზია, საღად ფიქრი - ჯანმრთელობაა, სიყვარული- გადარჩენაა...

იკითხე, ისწავლე, ცოდნა დაიგროვე და მამულს ისე უპატრონე. ძმას ხელი ჩასჭიდე, მოყვასი გულით შეიყვარე და იცოდე, სამშობლო მიწის ერთ გოჯსაც ვეღარ წაგართმევენ.

შეისისხლხორცე თანაგანცდა. შეძელი, ხანდახან ცხოვრებას სხვისი თვალითაც შეხედო. იცოდე, მაშინ აღარ შეგაწუხებს ბრაზი. საკუთარ თავს მიტევება ასწავლე. ადამის ძის მოღერებულ მუშტს ორივე ხელი მოჰკიდე, მაგრად მოჰკიდე, გააშლევინე და ხელი ჩამოართვი. ეცადე და გადაარჩინე, რომ ის მუშტის მონად არ იქცეს.

აპატიე... გული გატკინეს? გაწყენინეს? ცუდად შემოგხედეს? შენი ღირსება შეილახა? მაინც აპატიე... ამაღლდი სიძულვილზე, სამაგიეროს გადახდაზე...სისხლს ხომ სისხლით ვერ გადარეცხავ.მიიყვანე დამნაშავე სინანულამდე, „ სიკეთით სძლიე შენს მტერსა...“დარწმუნდები, ღირსეულს უღირსები ღირსებას ვერ შეულახავენ.

შეიყვარე მზე, სითბო, სინათლე. დაწერე, დახატე, გამოძერწე...იფიქრე სხვებზე. მიეცი საშუალება გულსა და გონებას, დრო და ადგილი ასწავლონ შენს ყოველ ნაბიჯს! შეიყვარე და გაუფრთხილდი. ყველაძე მთავარი სიყვარულის შენარჩუნებაა. შეიგრძენი ბედნიერება და ყოველ წუთს გახსოვდეს, შენი ბედნიერება სხვებსაც ეკუთვნით.

არც მწუხარებაა მხოლოდ სხვისი. სხვისი მწუხარება გაიყავი. დამიჯერე, ეს შენს ბედნიერებას არაფერს დააკლებს. უბრალოდ, შეძლებ, სხვას გაუადვილო ტვირთის ტარება.

ისწავლე მეგობრობის ფასი. გაითანაბრე შენი მეგობრები, იფიქრე მათზე. თუ მათ თვალებში დარდს შენიშნავ, საკუთარ თავს ჰკითხე: „რაა წამალი მისისა წყლულისა განკურნებისა-თქო“.ამოუდექი მხარში, ნუ მიატოვებ ჭირსა და ლხინში. მუდამ გახსოვდეს, „ვინ მოყვარესა არ ეძებს, იგი თავისა მტერია“. ნუ იქცევი საკუთარი თავის მტრად. წაიკითხე „ვეფხისტყაოსანი“ . რთული სასწავლია და არ გიყვარს? ბევრი საზეპირო მოგცეს და ინტერესი დაკარგე? არა! არ ისწავლო, წაიკითხე, აუცილებლად წაიკითხე...წაიკითხე , როგორც სიბრძნით სავსე წმინდა წიგნი. უბრალოდ, ყურადღებით კითხვას მიეჩვიე და მერე მიხვდები, რატომ მოგვეცა ჩვენ, „კაცთა“, უთვალავი ფერებით სავსე სამყარო... „იავთანდილე“ და მერე მასავით ამაყად თქვი: „ ნუ გეშინია! კაცი ვარ, ადამიანი!“-თქო.

შეიყვარე ვარსკვლავები, დაბნელებულცაზე რომ კიაფობენ. დაწერე... დახატე... გამოძერწე...იცეკვე...დაუკარი...იმღერე...ძალა შენებას მოახმარე და არა ნგრევას. ახალი ხე დარგე, მაგრამ მამაშენის დარგულსაც დაუსხი წყალი, ნუ გაახმობ! შენს ვენახში გახარებულ ვაზს მიწა გაუფხვიერე, მზე მიუშვი მასთან, გასხალი, ტოტები შეუსწორე, აკეთე ის, რასაც პაპაშენი აკეთებდა და სულ გახსოვდეს, რომ მისი ცხოვრების გაგრძელება ხარ. მისი სიცოცხლე შენში დარჩა, ნუ მოკლავ მას შენში! ნუ იქნები საკუთარი სისხლის მკვლელი!

სასთუმალთან ილიას და ვაჟას ნაწერები დაიწყე. ძილისწინ მხოლოდ ერთი გვერდი წაიკითხე და დამიჯერე, სწორად ფიქრს ისწავლი. არ დაიზარო, წაიკითხე...გადაშალე „კაცია-ადამიანი?!“...გადაშალე „მგზავრის წერლიები“...დააკვირდი, როგორ ზრდის ოთარაანთ ქვრივი თავის შვილს...თვალი მიადევნე, რა არის „დასაწყისი განთიადისა“...უკვე ისწავლე და აღარ გინდა ახლიდან წაკითხვა?მაინც წაიკითხე...მიხვდები, როგორ გაიზრდება და დაიხვეწება შენი შეხედულებები.გაინტერესებს, რა თქვა კლდემ მხოლოდ ერთხელ?გაინტერესებს, რა აწუხებს დაობლებულ შვლის ნუკრს. ხმელ წიფელს, იას? V –VI კლასებში რომ ისწავლე, საკმარისია?! არა, კიდევ წაიკითხე. იტირე შვლის ნუკრთან ერთად და ეგ ცრემლები გაგიწმენდს სულს... თუ ხმელ წიფელს ყურს კარგად დაუგდებ, მიგახვედრებს , როგორ უნდა მოექცე ბებიებსა და პაპებს, დარწმუნდები, რომ მათ ფესვებზე ამოსული ყლორტი ხარ- მათი ერთადერთი იმედი...ნუ მოუკლავ მათ იმედს!

თვალებში შემომხედე და გულწრფელად მომიყევი, რა გაწუხებს... ნუ დამიმალავ.შეიძლება, ცოტა გაგიბრაზდე, მაგრამ დამიჯერე, მოგეხმარები...სიბრაზე ნუ შეგაშინებს, ეგეც შენთვის მჭირდება, იცოდე.გაგიგებ, მეც ჩაგკიდებ ხელს..

დამეყრდენი...

მკითხე...

თუ საჭიროდ ჩათვლი, მირჩიე კიდეც. დამიმეგობრდი, მაგრამ სულ გახსოვდეს, რომ მე შენი უფროსი მეგობარი ვარ...

შენ კი ალგეთის ლეკვი...

შენ ჩემი ქვეყნის მომავალი ხარ...

შენ ხვალინდელი დღის გათენება ხარ! (ნუ დაღამდები...)

მე კი...

მე მშობელი ვარ შენი, რომელმაც სწორად სავალი ბილიკი უნდა გაგიკვალო.

მე დედა ვარ შენი, „ ქართლის ვედრება რომ უნდა ვისმინო“ და ისე აღვზარდო შენი სული ( და არა მარტო სხეული!)

მე მასწავლებელი ვარ, რომელმაც თითოეული გაკვეთილი შენი ბედნიერი მომავლისთვის უნდა დავგეგმო...

და თუ ეს ასეა, მაშინ თვალებში შემომხედე.შემომხედე და მომისმინე...მომისმინე, გთხოვ!

                                                            ქეთევან ილურიძე

                                                              2017 წლის დეკემბერი

***

აპრილი გვაყრის სახეზე წვიმას,
ქუხილობს, ზეცას ეცვლება ფერი...
ზამბახის ნათქვამ მოგონილ არაკს
არ შეუძლია გვიცვალოს ბედი...

აპრილი გვაყრის სახეზე ყვავილს,
ხეები კრთიან ქარის ბერვისას...
ფოთლებზე ვატევ პატარა ბგერებს,
ჭრილობა მტკივა ჩემი ქვეყნისა...

აპრილი გვაყრის ვარდისფერ ფიფქებს,
წვიმის შხეფს მოაქვს ათასი ფერი,
მარგალიტებად მოფენილ ვარსკვლავს
ცის სიღრმეებში გაუდგამს ფესვი...

ზეცა და მიწა მზის სხივის დარად
გვათბობს, ხანდახან გვაციებს მზეშიც,
სუსხსა და სითბოს ისე მოგვაყრის,
 ორივე ერთად აპრილობს ჩვენში...
                                                                          ქეთო

გ ა ნ ც ხ ა დ ე ბ ა

                                                        გ  ა  ნ  ც  ხ  ა  დ  ე  ბ  ა
          2017 წლის 24 ოქტომბრიდან სკოლა "ალბიონში" მუშაობას იწყებს ლიტერატურული კლუბი "წერის ოსტატობა".
          კლუბში გაწევრიანდებიან - VII - X კლასის მოსწავლეები.
          შეხვედრები - თვეში ორჯერ, სამშაბათს, 15 სთ-ზე.
          კლუბს უხელმძღვანელებს - ქართული ენისა და ლიტერატურის მასწავლებელი ქეთევან ილურიძე.
           მსურველებმა მიაკითხეთ - ქ. ილურიძეს.

ბედნიერება

ხანდახან მგონია, რომ ბედნიერებას საკუთარი ხელებით ვძერწავ,

მერე საგულდაგულოდ ვფუთავ და ასეთი ფორმით ვაჩვენებ

                                                                                          გამვლელთ,

რომელთაც ისე აინტერესებთ სხვისი ცხოვრება,

                                                                 რომ საკუთარს ადვილად ივიწყებენ...

ვხვდები, დღის ბოლოს დაღლილ - დაქანცული

                                         რატომ ვჯდები საჩრდილობლად

                                                                          იმ ხის ქვეშ...

რატომ მეშინია მზის სხივების და რატომ მაწუხებს

ადამიანთა სევდა,

მაგრამ არ ვამხელ...

ჩემში დამალულ ევასაც არ ვუმხელ ხშირად.

რადგან ვიცი, ჩემი ცხოვრება მე არ მეკუთვნის

მხოლოდ და მხოლოდ,

იმდენი თვალი ინაწილებს

ხანდახან მას, რომ მეშინია,

მე მხოლოდ სიცარიელე არ დამრჩეს მისგან...

მეშინია, ამიტომაც საკუთარი ხელით ისევ ვძერწავ

ბედნიერებას,

რომელიც დღეს თუ არა, ხვალ ისევ დასჭირდებათ

სხვებს...

P.S - მიხარია,

მე ვცოცხლობ თქვენთვის!

                                                                                  ქეთევან ილურიძე

სცხვენია ევას

მოდის დაღლილი მამრი, სახლის ზღურბლზე ჯდება,

ნაჯაფი ხელები უწყვია მუხლებზე და დაღლილი თვალებით

უყურებს ვაშლის ხეს...

(ის ყვავის!)

ვაშლის ხე ყვავის; სადაცაა კვირტებიდან ნაყოფი დაიბადება,

სიმწიფესაც შეიპარებს და მოსაწყვეტად დაუძახებს ადამს...

(სჭირდებათ შვილებს!)

შვილები იზრდებიან, ადამი კი ვერ იხსენებს ედემს,

სამაგიეროდ, ახსოვს, რომ „მიწაა და მიწად იქცევა“, მანამდე

კი უნდა იჯაფოს...

(ესაა ცხოვრება!)

ცხოვრება გრძელდება. ვაშლის ხე ნაყოფით ივსება,

ადამი გულგრილად შესცქერის, ქალი ოთახის ყურეს მიჰყუდებია,

უყურებს ქმრის ტვირთსავე მხრებს და გრძნობს სინანულს... ევას ნამდვილად სცხვენია მასში. ცდილობს, ქმარს ტვირთი შეუმსუბუქოს...(ედემი უკვე დაკარგულია)

                                                                              ქეთევან ილურიძე

ისევ თქვენ - შვილებივით რომ მიყვარხართ

(ეს ლექსი თქვენ დამაწერინეთ -თამარმა, ორმა მარიმ, ვასომ, ორმა ნიკამ, სამმა გიომ, ორმა დიტომ, ორმა ავთომ, ზურამ, ლექსომ....)

წლები წლებად რჩება,

                  ჟამი - ჟამად,

წუთები გარბიან და ვხვდები,

მე თქვენთან ვისწავლე

   წარსულში სიარული,

მებმევა თქვენთან ერთად

                           ფრთებიც...

წლები უცებ ქრება,

        ზარი ირეკება,

ცხოვრება ლამაზდება თქვენით,

მე თქვენთან ვისწავლე

      დევების დამარცხება,

თქვენი წარმატებით

               ვთვრები...

მე თქვენთან ვისწავლე

      პატარას სულის განცდა,

როცა მოგონილთან ვრჩებით,

მე თქვენთან ვისწავლე

       ღიმილით მოსმენა,

როცა გაკვეთილებს ყვებით...

წლები წლებად რჩება,

                  ჟამი - ჟამად,

ჩვენ ერთად დავწერეთ

                              მითი,

თქვენი ნაწერები ჩემთვის

                          ძვირფასია,

წერეთ, გამახარეთ მისით...

ფიქრი ფიქრია და

     ფიქრი - ღიმილია,

ხანდახან საჭიროა ცრემლიც,

როცა დაძინების დიდი

                       ქარაფისკენ

იგი ნის გარეშე მიდის.

*

მე თქვენთან ვისწავლე სიყვარული

სხვისი გაჩენილი შვილის,

თქვენი ტკივილის გულთან მიტანა და

ღამითაც თქვენზე ფიქრი.

მე თქვენთან ვისწავლე,

თქვენით ვარ ამაყი,

არ გვინდა ამაზე ფიცი...

ჩემგან რა ისწავლეთ,

ან რა განიცადეთ

ჩუმად ვარ, პასუხს დრო იტყვის...

                                                                                        ქეთევან ილურიძე

მე და შენ

    შენ შეძელი , საკუთარ თავში მე მეპოვა,...აი, ისეთი, ლაღი, უდარდელი, გახსნილი, უშუალო. შენ შეძელი, ცხოვრება შემყვარებოდა - ბედნიერი, წინააღმდეგობებით სავსე, საოცრად სწრაფი.

   შენ შეძელი, ლურჯი ცის სიღრმეში საოცრად მოკამკამე ვარსკვლავის ციაგი დამენახა, გამომერჩია და მერე მასზე ბევრი მეფიქრა.

   შენ ლაჟვარდოვანი დღე გამითენე, ღამის წყვდიადის შიში დამაძლევინე, ლექსი დამაწერინე და სხვისი ფიქრების კითხვა მასწავლე.

    შენ სიყვარულის ძალა დამანახე _ აი, ისეთი, ძლიერი, სულის დამანგრეველი. სიძულვილის საშიში ფერი შემაძულე, პატიების უნარით სული ამიმაღლე, შურისძიება განმარიდე. გრძნობა გრძნობად მიქციე, წუხილი - წუხილად, სიხარული _ სიხარულად... წელიწადის ყველა დრო გაზაფხულად.

შენ უსაძღვრო ხარ და უკიდეგანო.

მე მე ვარ და შენით ვარ მე...

ვინ ხარ შენ?

იქნებ დედა ხარ ( ჩემი სიცოცხლის დასაწყისი)

იქნებ მამა ხარ ( ცრემლიანი მონატრება)

იქნებ და ხარ ( ჩემი სისხლი და ხორცი)

იქნებ ქმარი ხარ ( ჩემი ნახევარი)

იქნებ შვილი ხარ ( ჩემი სიცოცხლის გაგრძელება)

იქნებ მოყვასი ხარ ( ერთგულებაშემოსილი)

იქნებ მტერი ხარ (ბალღამიანი გული)

არ ვიცი, ვინ ხარ!

მთავარია, რომ შენ შენ ხარ, მე კი შენით ვიქეცი მედ...

ვფიქრობ, ცხოვრებაც მხოლოდ ეს არის--- მე და შენ!!!!!

                                   ქეთევან ილურიძე